در میان بقایای تاریخی پرآوازه و جهانی چون پرسپولیس، آکروپلیس، پترا و .. ویرانههای دیگری نیز از دنیای باستان بر جای ماندهاند. ویرانههایی چون تخت سلیمان در ایران که هنوز بیانگر شکوه تمدنی چند هزار ساله هستند، اما جهانیان کمتر از آنها دیده و شنیدهاند.
روزنامه انگلیسی گاردین فهرستی از شکوهمندترین ویرانههای باستانی در کشورهایی چون کامبوج، ترکیه، ایران، هند و ... را منتشر کرده که علیرغم ارزششان تا به امروز کمتر مورد توجه علاقهمندان در سراسر جهان بوده اند.
کوکر / کامبوج
این محوطه باستانی که برای هزاران سال در دل جنگل گم شده بود، در شمال کشور کامبوج قرار دارد و در فاصله 120 کیلومتری از محوطه معروف و جهانی «انکور» جای گرفته است. تماشای این مجموعه شامل 24 معبد شگفتانگیز در جنگل خالی از لطف نیست. مهمترین بخش این محوطه باستانی هرمی با ارتفاع 40 متر است که اغلب با معابد «مایا»ها مقایسه میشود. این محوطه در دوران باستان از سال 928 تا 944 پس از میلاد پایتخت تمامی امپراطوری خمر بوده است.
چوکیکویرا / پرو
این محوطه باستانی که خواهر کوچک محوطه معروف و جهانی «ماچوپیچو» در پرو محسوب میشود، از ارزشمندترین مقاصد گردشگری آمریکای جنوبی است که در مقایسه با «ماچوپیچو» که روزانه پذیرای هزاران گردشگر است، در طول فصل گرم سال تنها مقصد چند صد نفر است. این محوطه در ارتفاع 3 هزار متری و در میان کوههای پوشیده از جنگل و ابر واقع شده که در قرن پانزدهم توسط «توپا یوپانکی»، فرزند فرد سازنده «ماچوپیچو» ساخته شده است. برای رسیدن به این محوطه شکوهمند نیازمند سفری دو روزه از شهر «کاچورا» در پرو هستید و بازدید از این محوطه باستانی و چند محوطه اطراف آن در مجموعه چندین روز به طول میانجامد.
آنی / ترکیه
گنجینههای فراوانی در شرق ترکیه وجود دارند که یکی از آنها محوطه باستانی «آنی»، پایتخت دولت «باگراتونی» در ارمنستان باستان است. این شهر تا 400 سال پیش رو به شکوفایی بود و جمعیتی بالغ بر 100 هزار نفر در آن زندگی میکردهاند. آنی، پایتخت ارمنستان باستان، در اندک زمان به شهری ثروتمند و پرشکوه تبدیل شد.
ساختمانها و کلیساهایی زیبا افراشته شدند، چنان که به «شهر هزار و یک کلیسا» شهرت یافت. این شهر در سال 1319 توسط یک زلزله مهیب تخریب شد و امروزه بقایای آن از جمله کلیساهای شکوهمند، یک آتشکده زرتشتی، کاخها و دیوارهای شهر در منطقه وسیعی پراکنده است.
کانیمبرگا / پرتغال
کانیمبرگا از بزرگترین سکونتهای رومی در پرتغال است که در حد فاصل میان دو شهر لیسبون و پورتو قرار دارد. این شهر در زمان رومیها بسیار پررونق بود و اگرچه بزرگترین شهر رومی در پرتغال نیست، اما در میان همه این شهرها به بهترین شکل حفظ شده است.
اگرچه بخش کوچکی از این محوطه کاوش شده، اما هنوز حمامها، خانههای اشرافی، آمفی تئاتر، محل اجتماع، مغازهها و باغهای آن با موزائیکهای شگفت انگیز بررسی و کاوش نشده است. در مرکز این محوطه خانهای است که بزرگترین خانه کشف شده در غرب امپراطوری روم بوده که در اطراف حوضچههای تزئینی ساخته شده و دارای باغ ستون بندی شده، مجموعه حمام و سیستم گرمایشی منحصر به خودش است.
تخت سلیمان / ایران
تخت سلیمان (یا آتشکده آذرگشنسب) نام محوطه تاریخی بزرگی در نزدیکی تَکاب و روستای تخت سلیمان در استان آذربایجان غربی و ۴۵ کیلومتری شمال شرقی این شهر است. تخت سلیمان بزرگترین مرکز آموزشی، مذهبی، اجتماعی و عبادتگاه ایرانیان در قبل از اسلام به شمار میرفت، اما در سال ۶۲۴ میلادی و در حمله هراکلیوس، امپراتور رومیان به ایران تخریب شد.
«آبا قاخان»، برادر زاده هلاکو خان که به دین اسلام گرویده بود، بر روی ویرانههای تخت سلیمان مسجدی بنا کرد که آن نیز بعدها ویران شد و تنها کاشیهایی با نقوش و خط برجسته از آن به جا مانده است که در حال حاضر موزه رضا عباسی نگهداری میشود.
پلا / اردن
این محوطه تاریخی که در شمال دره اردن واقع شده، در واقع یک محوطه متعلق به چند دوره است که تا زمان نوسنگی محل سکونت بوده است.
این محوطه باستانی دارای بقایای شگفتانگیزی از دوره رومی است و کاوشهای جدید در آن منجر به کشف یک معبد متعلق به 1700 سال پیش از میلاد و همچنین دیوارههای شهری مربوط به اوایل عصر برنز (3200 سال قبل از میلاد) شده است.
پولا / کرواسی
آمفی تئاتر پولا تنها آمفی تئاتر به جای مانده از دوران روم با چهار برج است که سه طبقه آن حفظ شده است. این اثر که بین سالهای 27 تا 68 پس از میلاد ساخته شده، یکی از بزرگترین میدانهای مبارزه رومیهاست که بهترین اثر حفظ شده در میان آثار تاریخی کشور کرواسی است.
این آمفی تئاتر که مشرف به یک بندر است دارای ظرفیت 20 هزار تماشاچی است و در تابستان محل اجرای نمایشی جنگ گلادیاتورها، برگزاری کنسرتها و فستیوالهاست.