مشکلات برای انسانها مفید هستند هم از نظر مادی و هم از نظر معنوی. فایده معنوی این است که انسان به سوی خدا متوجه میشود و گناهانش کم میگردد و برای توبه و استغفار زمینه مییابد.
گاهی وسوسۀ مستقیم شیطان است؛ که گناه را آنچنان شیرین برای انسان جلوه میدهد، که او را به انجام دادن گناهانی نظیر غیبت، تهمت، شایعه پراکنی، چشمچرانی، دزدی و آزار و اذیت دیگران، و... وادار میسازد.
انسان میوه درخت طبیعت است، میوه درخت دنیا است. تمام امکاناتی که برای ما انسان ها موجود است، در طبیعت و در دنیا موجود است، برای ما خوب شدن در دنیا امکان دارد، وسائل بد شدن و بدتر شدن هم باز در دنیا موجود است. ما که در این دنیا هستیم، روی درخت طبیعت و دنیا هستیم، میوه این درخت هستیم.
سید رضی (ره) در آغاز خطبه 204 نهج البلاغه می نویسد: «و من كلام له علیه السّلام كان كثیرا ما ینادی به أصحابه»: از سخنان امام علیه السّلام است كه همواره اصحاب خویش را با آن مخاطب مى ساخت.
توجه ویژه داشتن، به ارزش و مقام پدر و مادر و احترام به آنها، محترم دانستن حق دیگران و ترس از ظلم به طرق مختلف به مردم ، شکرگزار بودن در مقابل پروردگار و صدها مورد دیگر از مواردی هستند که با دیدن خلاف این ها، آهی بلند را از ما بلند می کند و با گفتن جمله ی "یاد قدیم ها بخیر" افسوسمان را دو چندان می کند.
همه جا صحبت از ترسی است که آدمها از خواندن داستان های داستایوسکی دارند. یکی می گوید سال ها است به سمتش نرفتم چون هر بار از او قصه ای می خوانم انگار در باره من نوشته است. یکی می نویسد نباید از او زیاد خواند چون داستان هایش غم انگیز است.